Glas in lood is prachtig, sfeervol en vaak behoorlijk oud – en daarmee ook gevoelig. Het geeft karakter aan een huis, een beetje nostalgie zelfs. Maar die mooie raampjes vol kleur en patroon zijn ook echte stofvangers en kunnen na een tijdje flink dof ogen. En dan komt de vraag op: hoe kun je glas in lood schoonmaken zonder iets te beschadigen? Je wil immers niet ineens met losgekomen loodstrips of doffe kleuren zitten. Geen zorgen – het is makkelijker dan het lijkt, zolang je maar weet waar je op moet letten. 😉
Glas in lood schoonmaken: waar begin je?
De eerste stap is eigenlijk verrassend simpel: goed kijken. Is het glas alleen stoffig of zie je ook vettige vlekken, spinnenwebben of zelfs waterschade? Elk type vuil vraagt om een iets andere aanpak. Voor gewoon stof heb je genoeg aan een zachte borstel of plumeau. Maar bij meer aanslag – denk aan keukenramen of glas-in-lood in de buurt van een open haard – moet je iets dieper reinigen.
Gebruik voor het schoonmaken géén agressieve schoonmaakmiddelen of schuursponsjes. Die kunnen het glas of het lood aantasten. Een beetje lauw water met een druppeltje milde zeep (zoals afwasmiddel) is vaak al voldoende. En droogmaken? Altijd met een zachte, pluisvrije doek – zo voorkom je strepen en krassen.
Wanneer is professioneel reinigen slim?
Je hebt het vast al eens geprobeerd: een natte doek, wat poetsen… en tóch blijft er iets grauws over. In dat geval zit er waarschijnlijk vuil tussen het glas en het lood, of op moeilijk bereikbare plekken. Zeker bij monumentale panden of glas-in-lood-ramen met scheurtjes is het soms beter om een restauratiespecialist in te schakelen. Die kunnen het glas in lood schoonmaken zonder de structuur te beschadigen. Kost wat, maar dan heb je ook wat – en je raam blijft in topconditie.
Heb je trouwens ooit gehoord dat sommige mensen hun glas-in-lood-ramen met een tandenborstel schoonmaken? Klinkt gek, maar voor randjes en hoekjes werkt het fantastisch – zolang je maar héél voorzichtig te werk gaat. 😊
Tips voor veilig onderhoud
Regelmatig licht onderhoud is de sleutel tot mooie, schone glas-in-lood-ramen. Denk aan:
- Eén keer per maand stofvrij maken met een zachte borstel of plumeau
- Eens per kwartaal met een vochtige doek (zonder te soppen!) afnemen
- Loodranden controleren op loszittende delen of scheurtjes
- Nooit hogedrukspuit of schurende middelen gebruiken
- Bij twijfel liever te weinig doen dan te veel
Als je ramen aan de buitenkant zitten, loont het om ze bij droog weer schoon te maken. Zo voorkom je dat er water in kleine scheurtjes trekt. En werk nooit in de volle zon – dan droogt het sop te snel op en krijg je strepen.
Wat kun je beter níet doen?
Je denkt misschien: „Even snel met glasreiniger eroverheen spuiten en klaar!“ Helaas is dat bij glas in lood niet zo’n goed idee. Veel glasreinigers bevatten ammoniak of alcohol, en dat kan het lood aantasten of verkleuren. Ook de verwerkte verf in oud glas is soms niet bestand tegen moderne schoonmaakmiddelen. Een paar druppels milde zeep in lauwwarm water is dus echt de veiligste route.
Ook te hard wrijven is een no-go. Zelfs als het er robuust uitziet, blijft glas in lood kwetsbaar. Een kras is zó gemaakt, en gescheurd glas is lastig (en prijzig!) te herstellen.
Glas in lood schoonmaken in de praktijk
Een vriendin van mij woont in een oud herenhuis met originele glas-in-lood-ramen uit de jaren ’30. Ze dacht in het begin dat die ramen „gewoon niet meer schoon te krijgen waren“. Tot ze met wat lauw water, een beetje afwasmiddel en een microvezeldoekje aan de slag ging. Het verschil was gigantisch – ineens kwamen de kleuren weer tot leven, en zelfs het daglicht leek warmer.
Sindsdien maakt ze het glas in lood iedere maand even licht schoon, en heeft ze er verder geen omkijken naar. Geen dure middelen, geen gedoe – gewoon regelmatig en met beleid. En dat is eigenlijk de kern van dit verhaal.
Onderhoud of restauratie?
Twijfel je of jouw glas-in-lood-ramen gewoon vuil zijn, of dat er iets mis is met het lood zelf? Let op scheurtjes, lekken of verkleuring. Soms zie je dat het lood een beetje loskomt of dat het glas beweegt als je er zachtjes tegenaan tikt. Dan is het tijd om een specialist te bellen. Maar in de meeste gevallen kom je met een milde schoonmaakbeurt al een heel eind. Kleine moeite, groot effect.
In het kort: wat werkt écht?
| Stap | Wat je nodig hebt | Wat je vooral níet moet doen |
|---|---|---|
| Stof verwijderen | Zachte borstel of plumeau | Stofzuiger met opzetstuk |
| Vuil reinigen | Lauw water + beetje zeep | Glasreiniger of alcohol |
| Drogen | Pluisvrije zachte doek | Keukenpapier of ruwe doeken |
| Randjes schoonmaken | Eventueel zachte tandenborstel | Schuursponsje |
Denk dus niet te moeilijk. Glas in lood schoonmaken is geen rocket science – als je maar weet wat je níet moet doen. En misschien nog belangrijker: neem er gewoon even rustig de tijd voor. Zet een muziekje op, neem een doekje en ga voorzichtig aan de slag. Voor je het weet schittert je raam weer als vanouds. ✨