Hoeveel belasting je betaalt over een erfenis in Nederland hangt af van je relatie tot de overledene en de waarde van de erfenis. Er bestaan vrijstellingen én verschillende belastingtarieven.
De antwoord is: hoe nauwer je verwant bent, hoe hoger de vrijstelling en hoe lager de tarieven. Voor verre familie of niet-familie betaal je veel meer erfbelasting.
Hoe werkt erfbelasting in Nederland?
In Nederland heet de belasting over een erfenis officieel erfbelasting. Dit betekent concreet: als je een erfenis ontvangt, betaal je daar belasting over, tenzij de waarde onder de vrijstelling blijft. De Belastingdienst kijkt daarbij naar de waarde van wat je erft en je relatie met de overledene.
Vrijstellingen voor erfbelasting
Iedereen die erft, heeft recht op een vrijstelling. Pas als de erfenis hoger is dan dat bedrag, betaal je belasting over het meerdere.
De vrijstellingen in 2025 zijn ongeveer als volgt:
- Partner: €795.156
- Kinderen en kleinkinderen: €25.187
- Ouders: €57.053
- Andere erfgenamen (broers, zussen, vrienden, etc.): €2.658
Dat betekent dat een kind pas erfbelasting betaalt als hij of zij meer dan €25.187 erft.
Tarieven erfbelasting
Na aftrek van de vrijstelling gelden verschillende tarieven:
| Relatie | Schijf tot €152.368 | Boven €152.368 |
|---|---|---|
| Partner en kinderen | 10% | 20% |
| Kleinkinderen | 18% | 36% |
| Overige erfgenamen | 30% | 40% |
De belastingdruk loopt dus fors op voor verre familie of niet-familieleden.
Voorbeeldberekening
Stel, je erft als kind €100.000.
- Vrijstelling: €25.187
- Belastbaar bedrag: €74.813
- Tarief: 10%
- Te betalen erfbelasting: €7.481
Stel, je erft als broer €100.000.
- Vrijstelling: €2.658
- Belastbaar bedrag: €97.342
- Tarief: 30%
- Te betalen erfbelasting: €29.202
Dat betekent concreet dat dezelfde erfenis voor een kind ruim drie keer zo gunstig uitpakt als voor een broer.
Hoe kun je erfbelasting verminderen?
- Schenkingen bij leven: Ouders mogen jaarlijks belastingvrij schenken.
- Spreiden van vermogen: Grote erfenissen kunnen via meerdere erfgenamen verdeeld worden.
- Gebruik van vrijstellingen: Controleer altijd de actuele bedragen per jaar.
- Testament op maat: Een goed testament kan veel belasting besparen.
Veelgestelde vragen
Moet ik altijd erfbelasting betalen?
Nee, alleen als de waarde van de erfenis boven de vrijstelling uitkomt. Blijft de erfenis daaronder, dan betaal je niets.
Betaal ik belasting over mijn huis dat ik erf?
Ja, ook de waarde van een woning valt onder de erfenis. Soms kan de betaling gespreid worden als er onvoldoende contant geld is.
Moet ik aangifte doen bij de Belastingdienst?
Ja, meestal ontvang je automatisch een uitnodiging. Samen met de executeur of notaris regel je de aangifte.
Kun je erfbelasting helemaal vermijden?
Niet altijd. Maar via schenkingen, een slim testament en goede verdeling van het vermogen kun je de belastingdruk wel sterk verlagen.
Wanneer moet erfbelasting betaald worden?
Binnen acht maanden na overlijden. Soms kan de Belastingdienst uitstel of een betalingsregeling geven.
Samenvatting
Hoeveel erfbelasting je betaalt in Nederland hangt af van je relatie met de overledene en de waarde van de erfenis. Partners hebben de hoogste vrijstelling, kinderen een redelijke, maar broers, zussen en vrienden betalen al snel hoge percentages. Met slimme planning en schenkingen bij leven kun je vaak duizenden euro’s besparen.
Conclusie
De erfbelasting in Nederland kent duidelijke regels: hoge vrijstellingen voor partners, lagere voor kinderen, en minimale voor overige erfgenamen. Daardoor kan dezelfde erfenis heel verschillend uitpakken. Wie vooruit denkt en met een notaris of adviseur een plan maakt, kan veel belasting voorkomen. Het loont dus om tijdig na te denken over schenken en erven.